Η Ελληνική Επανάσταση ή Επανάσταση του 1821 ήταν η ένοπλη εξέγερση την οποία διεξήγαγαν οι επαναστατημένοι Έλληνες με πενιχρά τεχνολογικά μέσα αλλά με περισσό θάρρος και αυταπάρνηση εναντίον του οθωμανικού στρατού με σκοπό την αποτίναξη της οθωμανικής κυριαρχίας και τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους.

Η αφύπνιση της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων εντοπίζεται κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο, περί τον 13ο έως 15ο αιώνα, αλλά οι απαρχές του ελληνικού εθνικού κινήματος που οδήγησε στην Επανάσταση εμφανίζονται πολλούς αιώνες αργότερα, στην ώριμη φάση του νεοελληνικού Διαφωτισμού το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα.
Την περίοδο αυτή, η διάδοση της παιδείας συνοδεύτηκε με τη διάδοση –(αρχικά μεταξύ των Ελλήνων που ζούσαν στις παροικίες της Δυτικής Ευρώπης και είχαν φιλοδυτικό προσανατολισμό ) της ιδέας της ύπαρξης ενός ελληνικού έθνους που συνδεόταν με την αρχαία Ελλάδα και δικαιούταν χωριστή πολιτική ύπαρξη.
Μία από τις οργανώσεις που δημιουργήθηκαν μέσα σε αυτό το ιδεολογικό και πολιτικό κλίμα ήταν η Φιλική Εταιρεία, μια μυστική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό από τρεις Έλληνες εμπόρους με σκοπό την προετοιμασία μιας Ελληνικής επανάστασης.
Στα χρόνια της επανάστασης στην Ευρώπη και Β.Αμερική με την Β΄Βιομηχανική επανάσταση ,γίνονταν Τεχνολογικά θαύματα ,αλλά η υπόδουλη Ελλάδα δεν μπορούσε να είχε γνώση όλων αυτών.
Ο 19ος αιώνας γνώρισε εξελίξεις χωρίς προηγούμενο στις
τεχνολογίες των μεταφορών, των μηχανών (ατμομηχανή από τον Watt),των κατασκευών
,της ενέργειας(πετρέλαιο-ηλεκτρισμός) ,των τηλεπικοινωνιών, που προήλθαν από
την Ευρώπη και την Β.Αμερική κυρίως.
Συγκεκριμένα:
Το 1807, το πρώτο πλοίο με ατμοκίνηση έκανε το πρώτο του
ταξίδι στον ποταμό Χάτσον. Από το 1820 η χρήση του ατμού στα πλοία άρχισε να
γενικεύεται.
Η σιδηροδρομική μηχανή εφευρέθηκε το 1804, ενώ το 1829
σχεδιάστηκε το πρώτο ολοκληρωμένο σιδηροδρομικό σύστημα μεταφοράς φορτίου και
επιβατών όπως το γνωρίζουμε σήμερα
Η πρώτη μορφή ακαριαίας τηλεπικοινωνίας
ο τηλέγραφος, αναπτύχθηκε επίσης σε πρακτική τεχνολογία τον 19ο αιώνα με
ένα από τα κίνητρα να είναι η ασφάλεια της λειτουργίας των σιδηροδρόμων.
1800 – Ο Γάλλος Jacquard εφευρίσκει ένα είδος προγραμματίσσιμου μηχανοκίνητου αργαλειού.
Ο αργαλειός ελέγχονταν από διάτρητες κάρτες με τρύπες , όπου κάθε γραμμή της κάρτας αντιστοιχεί σε
μία γραμμή του σχεδίου
1800 - Ο
Alessandro Volta εφευρίσκει την μπαταρία.
1810 - Ο Γερμανός Frederick Koenig επινοεί ένα
βελτιωμένο τυπογραφικό πιεστήριο.
1810 - Ο Peter Durand εφευρίσκει το κονσερβοκούτι.
1814 - Ο Joseph von Fraunhofer εφευρίσκει το
φασματοσκόπιο για χρήση στη χημική ανάλυση λαμπερών αντικειμένων.
1814 - Χρησιμοποιώντας μια κάμερα obscura , ο
Γάλλος Joseph Niépce πήρε την πρώτη φωτογραφία. Η διαδικασία διαρκεί οκτώ
ώρες.
1815 - Ο Χάμφρυ Ντέιβυ εφευρίσκει τη λάμπα του
ανθρακωρύχου.
1816 - Ο René Laënnec εφευρίσκει το
στηθοσκόπιο.
Ενώ στην Ευρώπη και σις ΗΠΑ η τεχνολογία είχε αρχίσει να κινείται με γοργούς ρυθμούς και η ζωή των ανθρώπων να αλλάζει προς το καλύτερο μέρα με την ημέρα,στην υπόδουλη Ελλάδα η τεχνολογία είχε μείνει αιώνες πίσω.
Οι υπόδουλοι ΄Ελληνες ζούσαν όπως ζούσαν οι προγονοί τους
αιώνες πριν.
Ελάχιστα πράγματα είχαν αλλάξει από την εποχή του Βυζαντίου σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας.
Θα προσπαθήσουμε να αποτυπώσουμε τα τεχνολογικά μέσα που
είχαν οι επαναστατημένοι Έλληνες στη διάθεσή τους σε διάφορους τομείς.
Ας δούμε όμως ποιες ήταν οι διαθέσιμες τεχνολογίες που είχαν οι επαναστατημένοι Έλληνες.
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821
Επικοινωνίες στην Ελλάδα την εποχή της επανάστασης
Θαλάσσιες Μεταφορές στην Ελλάδα της Επανάστασης του 1821
Τα πλοία εκείνης της εποχής ήταν ξύλινα, κινούνταν με την δύναμη του ανέμου δηλαδή ιστιοφόρα ή με κουπιά.
Για τον προσανατολισμό τους χρησιμοποιούσαν την μέρα σημάδια
στην ξηρά ,την δε νύχτα τα αστέρια
Η πυξίδα ήταν πολυτέλεια για τους έμπειρους Έλληνες ναυτικούς
Μπρίκι, μπρικογολέτα, μπάρκο, γολέτα, πυρπολικό, δρόμων ήταν μερικά από τα Ελληνικά σκάφη, που όργωναν τις Ελληνικές θάλασσες.
Η ικανότητα των Ελλήνων καραβομαραγκών, να χτίζουν,
τροποποιούν σκάφη για τις δύσκολες Ελληνικές θάλασσες, σε συνδυασμό με την
ναυτοσύνη των Ελλήνων καπεταναίων συνέβαλε τα μέγιστα ώστε μετά την συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή
οι¨Έλληνες να κυριαρχούν στο θαλλάσιο εμπόριο
της Μεσογείου και της Μαύρης θάλασσας
Η ξυλοναυπηγική τέχνη στα προεπαναστατικά Ψαρά ήταν το κύριο
συστατικό για την πρόοδο που επιτεύχθηκε στην μεγάλη Εμπορική Ναυτιλία τους και
στη συνέχεια, η μετατροπή ενός αριθμού εμπορικών πλοίων, με κριτήρια αυστηρών
προδιαγραφών, σε πολεμικά, πυρπολικά,
τα οποία έλαβαν μέρος στον κατά θάλασσα απελευθερωτικό αγώνα του 1821-1827. Στα
Ψαρά υπήρχαν δυο μεγάλοι ταρσανάδες
Εκτός από τα Ψαρά ναυπηγεία υπήρχαν στην Ύδρα,Σπέτσες,Σάμο
και αλλού.
Πλοία των Ελλήνων το 1821
ΚΟΡΒΕΤΑ
Κορβέτες οι οποίες έμοιαζαν με τις Φρεγάτες, ήταν μικρά
καράβια και ελαφρά, πιο γρήγορα από τις μεγάλες φρεγάτες και δεν ξεπερνούσαν τους
200 τόννους με 18-22 κανόνια όλα πάνω στο κατάστρωμα. Την ονομασία είχαν πάρει
οι Ψαριανοί από τη λέξη Corbita που είναι το υποκατάστατο του Corvuo που
σημαίνει «Κοράκι»
ΣΑΚΟΛΕΒΑ
Η σακολέβα θεωρείται παραλλαγή του ‘’βαρκαλά’’. Ο χαρακτηριστικός τύπος του πανιού αυτού αποτυπώνεται σε επιτύμβιες στήλες από τον 1ο έως τον 3ο μ.Χ. αι. Ενα είδος πανιού ‘’σαγολαιφεα’’ που ετυμολογείται από το ‘’σάγος’’(μανδύας) και το ‘’λαίφος’’ (ιστίον , ιμάτιον ) αναφέρεται σε βυζαντινά κείμενα του 12ου μ.Χ αι.
Συνεπώς, το τραπεζοειδές αυτό πανί έχει Ελληνική προέλευση παρ’ ότι έχει υποστηριχθεί ότι η ονομασία είναι νεώτερη και προέρχεται από τις Ιταλικές λέξεις ‘’sacco’’(σάκος) και ‘’levare’’(λεμβάρω,σηκώνω). Διάφορα σκάφη, ανεξαρτήτως του τύπου των, όπως, , βαρκαλάδες και μπελούδες, εάν έφεραν την ιστιοφορία ‘’σακολέβας’’, ονομάζονταν ‘’σακολέβες’’.
ΠΥΡΠΟΛΙΚΑ
Το λεγόμενο πυρπολικό πλοίο υπήρξε το κατεξοχήν ιστιοφόρο καταδρομικό πλοίο στις θαλάσσιες πολεμικές επιχειρήσεις των Ελλήνων κατά την Ελληνική Επανάσταση .
Τα πυρπολικά ήταν παλιά πλοία, ή πλοία πολύ φτηνής κατασκευής, γεμάτα με εύφλεκτα υλικά. Χρησιμοποιούνταν για να βάλουν φωτιά σε εχθρικά πλοία ή να προκαλέσουν πανικό στο πλήρωμα τους. Αγκιστρώνονταν πάνω στα εχθρικά πλοία και κατόπιν το πλήρωμα έβαζε φωτιά με αποτέλεσμα να ακολουθήσει έκρηξη ή μεγάλη πυρκαγιά. Το πλήρωμα του πυρπολικού εγκατέλειπε το πλοίο λίγο πριν αυτό εκραγεί.
Σε επίσημα έγγραφα και σε άλλα κείμενα της εποχής της Επανάστασης, τα πυρπολικά αναφέρονται και ως "ηφαίστεια"
ΜΠΡΑΤΣΕΡΑ-ΜΠΡΙΚΙ
Η ονομασία της προέρχεται από το αγγλικό Brig που είναι
συντόμευση της λέξεως Brigantine (Βριγαντίνια)-πολεμικό πλοίο.
Το καράβι αυτό ήταν
δικάταρτο 200-300 τόννων με 12-18 κανόνια πάνω στο κατάστρωμα
ΓΑΛΙΟΤΑ
Εξέλιξη της Γαλέρας ήταν η Γαλιότα ή γαλεότα. Γρήγορο, ελαφρύ και ευέλικτο πλοίο, πρωτοεμφανίστηκε από τους Ολλανδούς. Αργότερα, ευρεία χρήση του έκαναν οι πειρατές στη Μεσόγειο και περισσότερο οι ναυτικές πόλεις της Ιταλίας.
Διέθετε δύο και κάποτε τρεις ιστούς, στους οποίους ύψωνε από ένα τριγωνικό πανί. Γιά οπλισμό έφερε δύο και τρία πυροβόλα στη πλώρη. Το πρoσωπικό του ήταν πάνω από 100 άντρες. Χρησίμευε γιά ανιχνευτικό, διαδεκτήρας (ενδιάμεσα από δύο ναυτικούς σχηματισμούς) και πειρατικό. Με το ίδιο όνομα υπήρχε μικρό φορτηγό με στρογγυλή πλώρη και πρύμνη ψηλή, δύο ιστούς με τετράγωνα ιστία και 12-16 κωπηλάτες.
ΑΤΜΟΠΛΟΙΟ «ΚΑΡΤΕΡΙΑ»
Η Καρτερία ήταν το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο στην ιστορία, το οποίο χρησιμοποιήθηκε σε πολεμικές επιχειρήσεις, συγκεκριμένα κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Το όνομά του προέρχεται από την αγγλική ονομασία ‘Perseverance’. Ήταν ταυτόχρονα ατμόπλοιο και ιστιοφόρο.
Ναυπηγήθηκε το 1825, στο ναυπηγείο του Greenland Dock (South), στο Ρόδερχαϊθ του Λονδίνου, από τον ναυπηγό Daniel Brent, για λογαριασμό του ναυτικού των Ελλήνων επαναστατών, κατά την Επανάσταση του 1821. Ήταν το μόνο που παραλήφθηκε, από τα έξι πλοία αυτού του τύπου που είχαν παραγγελθεί από τον Τόμας Κόχραν για λογαριασμό της ελληνικής επαναστατικής κυβέρνησης.
Η Καρτερία αναχώρησε από την Αγγλία για την Ελλάδα στις αρχές Ιουλίου 1826. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, στο πλοίο εξερράγη πυρκαγιά με αποτέλεσμα να αχρηστευθεί η μηχανή του. Έφθασε στο Κάλιαρι της Σαρδηνίας με τη βοήθεια των ιστίων του. Μετά την επισκευή του, αναχώρησε στις 22 Αυγούστου 1826 και κατέπλευσε στις 3 Σεπτεμβρίου 1826 στο Ναύπλιο.
Τα πυροβόλα του έφτασαν τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς. Πρώτα εστάλησαν στις ΗΠΑ από την Αγγλία και μετά στην Ελλάδα, για να μην παραβιαστεί η βρετανική ουδετερότητα. Το πλοίο μπήκε σε επιχειρησιακή ετοιμότητα στην Ελλάδα τον ίδιο χρόνο. Ήταν το πρώτο, παγκοσμίως, ατμοκίνητο πλοίο με πολεμική δράση. Το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό που ναυπηγήθηκε ποτέ ήταν το αμερικανικό USS Demologos, το οποίο μπήκε σε λειτουργία το 1813, είχε 30 πυροβόλα αλλά δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ σε ναυμαχία. Υπό τις εντολές του Χέιστινγκς, η Καρτερία γρήγορα κέρδισε τη φήμη επίφοβου πολεμικού πλοίου και προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες τα τελευταία έτη του Ναυτικού Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Μεταξύ άλλων επιτυχημένων πολεμικών αποστολών της περιλαμβάνεται και η επιδρομή στο λιμάνι της Ιτέας, στον Κορινθιακό Κόλπο, στις 17 ή 18 Σεπτεμβρίου 1827 (παλιό ημερολόγιο), κατά την οποία ανατίναξε ή βύθισε 4 οθωμανικά πλοία.
Σταμάτησε να χρησιμοποιείται μετά το 1830 λόγω της κακής κατάστασης των μηχανών του.
Όπλα της επανάστασης του 1821
Οι αγωνιστές που συμμετείχαν στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, χρησιμοποιούσαν όπλα τα οποία είχαν κληρονομήσει από τους προγόνους τους ,ή τους τα είχαν δωρήσει οι πλούσιοι Έλληνες του εξωτερικού ή ακόμα τα αποκτούσαν ως λάφυρα μετα από μάχες.
Τα πιο γνωστά όπλα ήταν:
Το Καρυοφύλλι
Είναι το τουφέκι με μακριά κάννη που χρησιμοποιούταν πολύ συχνά. Αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα όπλα του αγώνα στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Η κάννη ήταν κυλινδρική, επιμηκής σιδερένια με στόχαστρο. Στη χειρολαβή του όπλου υπήρχε και ένας κρίκος για το λουρί του όπλου. Όσον αφορά το όνομά του, μάλλον προέρχεται από το όνομα του κατασκευαστή στη Βενετία «Carlo Figlio».
Πιστόλα ή κουμπούρα
Η κουμπούρα αποτελεί ακόμη ένα δημοφιλές όπλο των αγωνιστών του 1821. Ένα όπλο μονόκανες ή δίκανες και κοντόκανο. Οι πιστόλες είχαν μήκος περίπου 58 εκατοστά και αποτελούσαν τα όπλα που συνήθως είχαν σχέδια επάνω, όπως κανόνια και φυτά. Οι πιστόλες ήταν επίσης συνήθως ασημένιες και επίχρυσες.
Πάλα
Στην κατηγορία των σπαθιών η πάλα ήταν ένα από τα βασικά όπλα των αγωνιστών. Η «πάλα» ήταν κυρτή σπάθη κεντροασιατικής απώτερης προέλευσης, συχνά με ευρεία λεπίδα. Αυτός που την κουβαλούσε την είχε μέσα σε ξιφοθήκη που αποκαλούταν «θηκάρι» το οποίο άλλοτε συνήθως στερεωνόταν στο σελάχι του και άλλοτε αναρτάτο στην αριστερή πλευρά του με τελαμώνα, ο οποίος στηριζόταν στον δεξιό ώμο.
Γιαταγάνι
Το καμπυλωτό «γιαταγάνι» συχνά αποτελούσε όπλο τουρκικής καταγωγής, και ήταν συχνά λάφυρο αγώνων. Επρόκειτο για ένα κοντό μαχαίρι ή κοντό σπαθί το οποίο δεν διέθετε προστατευτικό για το χέρι στο σταυροδρόμι της λεπίδας και της λαβής.
Σπάθα
Η σπάθη αποτελούσε βασικό όπλο της Επανάστασης του 1821 καθώς και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν κυρτή και την κρεμούσαν με μεταξωτά κυλινδρικά κορδόνια απο τον ώμο τους ή απο τη μέση τους στερεωμένη στη ζώνη τους. Η λαβή της σπάθης, που έμοιαζε πάντα με κεφάλι άγριου δράκοντα με λαμπερά πετράδια στα μάτια του, αποτελείται απο δύο τμήματα ξύλου που στο κάτω άκρο τους έχουν κυρτή επιφάνεια εσωτερικά και επίπεδη εξωτερικά. Το κενό μεταξύ τους καλύπτεται απο ατσαλένιο έλασμα που φέρει κυματιστές γραμμές για διακόσμηση. Το έλασμα αυτό συνεχίζεται και πάνω απο την ξύλινη λαβή, καλύπτωντας ένα μέρος της λάμας. Στη βάση της λάμας, υπάρχει διακοσμητικό έλασμα, σχεδόν τριγωνικό, του οποίου η μια πλευρά σχηματίζει καμπύλες. Τέλος, το θηκάρι της σπάθης ήταν στολισμένο με ερπετά, λιοντάρια ενώ η θήκη έκλεινε μοιάζοντας με ουρά δράκοντα.
Σισανές
Ακόμη ένα όπλο το οποίο απέκτησαν οι Έλληνες αγωνιστές κυρίως ως λάφυρο από τον αγώνα. Ο λόγος για τον σισανέ. Ο οθωμανικός σισανές είχε πολυγωνικό κοντάκι. Ήταν ουσιαστικά το εμπροσθογεμές ραβδωτό οθωμανικό τουφέκι με εξάγωνη κάννη.
Τρομπόνι
Το τρομπόνι ήταν όπλο με πλατιά κάνη με μηχανισμό πυριτόλιθου. Ήταν ένα κοντόκαννο και ευρύστομο πυροβόλο που εξαπέλυε πολλά σφαιρίδια μαζί. Ήταν διακοσμησμένο με σταυροειδή ασημένια καρφάκια.
Χαρμπί
Το χαρμπί ήταν ένα όπλο με πολλαπλές χρήσεις. Όταν ήταν μέσα στη θήκη του, το χρησιμοποιούσαν για να γεμίζουν τα όπλα και να τροχίζουν τα σπαθιά, ενώ όταν ήταν έξω απο τη θήκη, μετατρεπόταν στο πιο φονικό όπλο των αγωνιστών. Το χαρμπί ήταν ένα κοφτερό και μυτερό όπλο. Ήταν στρογγυλεμένο απο όλες τις πλευρές.