Η Εργονομία είναι η επιστήμη που ασχολείται με το σχεδιασμό των πραγμάτων και του περιβάλλοντος εργασίας ώστε να ταιριάζουν με τους ανθρώπους που τα χρησιμοποιούν, και όχι το αντίθετο.
Σκοπός της εργονομίας είναι να κάνει τις εργασίες πιο εύκολες, ασφαλείς, άνετες και αποδοτικές.
Τι μελετά η εργονομία;
Η εργονομία απαντά σε τέσσερις βασικές ερωτήσεις:
- ΠΟΙΟΣ: Ποιος είναι ο χρήστης; (ύψος, βάρος, ηλικία, ικανότητες)
- ΤΙ: Τι εργασία κάνει; (π.χ. σηκώνει βάρη, πληκτρολογεί, οδηγεί)
- ΠΩΣ: Πώς την κάνει; (κινήσεις, στάση σώματος)
- ΜΕ ΤΙ: Με τι εργαλεία και σε ποιο περιβάλλον; (οθόνη, καρέκλα, φωτισμός)
Συνδυάζοντας αυτά, η εργονομία προτείνει αλλαγές για να βελτιωθεί η αλληλεπίδραση.
Παραδείγματα Εφαρμογών εργονομίας
- Στο γραφείο: Μια εργονομική καρέκλα με ρυθμιζόμενo ύψος και lumbar support προλαμβάνει πόνους στην πλάτη.
- Στο σπίτι: Χερούλια στις ηλεκτρικές σκούπες, ψηλά ταμπούρεια, εργονομικές ξαπλώστρες.
- Στα μεταφορικά μέσα: Θέσεις και πεντάλ αυτοκινήτου που μειώνουν την κούραση.
- Στην ιατρική: Χειρουργικά εργαλεία σχεδιασμένα για άνεση και ακρίβεια.
- Στα ηλεκτρονικά: Πληκτρολόγια, κουμπιά κινητών και οθόνες με εργονομική διάταξη.
Γιατί είναι σημαντική η εργονομία
- Μειώνει τραυματισμούς: Προλαμβάνει πόνους στην πλάτη, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και μυοσκελετικούς τραυματισμούς.
- Αυξάνει παραγωγικότητα: Ο χρήστης εργάζεται πιο γρήγορα και αποτελεσματικά.
- Βελτιώνει ποιότητα ζωής: Κάνει την εργασία πιο ευχάριστη.
- Μειώνει λάθη: Ένα σωστά σχεδιασμένο περιβάλλον βοηθά στη συγκέντρωση.
Ετυμολογία
Η λέξη προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις Έργο (δουλειά) και Νόμος (κανόνας), δηλαδή «οι νόμοι της εργασίας» ή καλύτερα «η νομή της εργασίας».
Συμπέρασμα
Η εργονομία δεν αφορά απλώς την άνεση. Είναι η επιστήμη του σχεδιασμού του χώρου εργασίας που φροντίζει ο άνθρωπος να ταιριάζει τέλεια με τη δουλειά του και τα εργαλεία του — και όχι το αντίθετο.